Komisja Europejska przyjęła dziś wnioski dotyczące ukierunkowanych zmian w niektórych unijnych przepisach dotyczących zarządzania gospodarczego. Zmiany te mają na celu zapewnienie ich spójności z wynikami kompleksowej reformy przeprowadzonej w kwietniu 2024 r., przy jednoczesnym zmniejszeniu obciążeń sprawozdawczych i administracyjnych oraz usprawnieniu mechanizmów finansowania w celu wsparcia państw członkowskich spoza strefy euro borykających się z trudnościami w zakresie bilansu płatniczego.
Wnioski te uproszczą prawo UE, usuną zbędne wymogi administracyjne i zwiększą skuteczność pomocy finansowej. Przyniosą one bezpośrednie korzyści administracjom krajowym, zmniejszając ich obciążenie administracyjne, ułatwiając wdrażanie prawa UE i umożliwiając im przekierowanie zasobów na inne zadania.
Usprawnienie unijnych przepisów dotyczących zarządzania gospodarczego
Komisja proponuje usprawnienie niektórych elementów unijnych ram zarządzania gospodarczego związanych z nadzorem budżetowym. W szczególności proponuje się zmianę rozporządzenia w sprawie sankcji (rozporządzenie (UE) nr 1173/2011) oraz rozporządzenia w sprawie projektu planu budżetowego (rozporządzenie (UE) nr 473/2013). Zmiany te:
- dostosowanie zasad nakładania sankcji finansowych do zreformowanego paktu stabilności i wzrostu poprzez aktualizację lub usunięcie przestarzałych przepisów oraz zapewnienie stopniowego podejścia zgodnego ze zmienionym rozporządzeniem w sprawie części naprawczej paktu;
- pełne dostosowanie rozporządzenia w sprawie projektu planu budżetowego do zreformowanych ram zarządzania gospodarczego UE, zajęcie się niespójnościami i ich wyeliminowanie oraz uproszczenie procedur i obowiązków sprawozdawczych w celu poprawy skuteczności nadzoru budżetowego;
- Zmniejszenie obciążenia sprawozdawczego państw członkowskich, co przyniesie oszczędności w zakresie kosztów administracyjnych przy jednoczesnym utrzymaniu skutecznego nadzoru budżetowego.
Wzmocnienie nadzoru w celu zwiększenia stabilności finansowej
We wnioskach zmienia się również rozporządzenie w sprawie wzmocnionego nadzoru po zakończeniu programu w odniesieniu do państw członkowskich strefy euro borykających się z poważnymi trudnościami finansowymi lub nimi zagrożonych (rozporządzenie(UE) nr 472/2013). Zgodnie z tą zmianą rozporządzenie:
- wyjaśnienie, że wzmocniony nadzór ma zastosowanie, gdy zapobiegawcza pomoc finansowa wymaga nowych środków, zapewniając bardziej ukierunkowane wykorzystanie tego nadzoru;
- Dopracowanie nadzoru po zakończeniu programu, tak aby jego intensywność mogła być lepiej dostosowana do poziomu ryzyka spłaty i potrzeby podjęcia działań naprawczych.
Zmiany te zapewnią lepsze dostosowanie nadzoru po zakończeniu programu do unijnych ram zarządzania gospodarczego, co pozwoli uniknąć pokrywania się z innymi procesami nadzoru, przy jednoczesnym utrzymaniu jego skuteczności w ocenie ryzyka spłaty.
Zwiększenie efektywności operacji finansowania
W odniesieniu do państw członkowskich spoza strefy euro Komisja proponuje uproszczenie zasad finansowania instrumentu wsparcia bilansu płatniczego (rozporządzenieRady (WE) nr 332/2002). Ma to zastosowanie w przypadku, gdy państwa członkowskie spoza strefy euro napotykają poważne wyzwania w zarządzaniu swoimi transakcjami międzynarodowymi lub są narażone na takie wyzwania, a do ich wspierania wykorzystuje się unijny mechanizm wsparcia.
Obecna metoda finansowania „back-to-back" – w ramach której każda pożyczka zaciągnięta przez Komisję jest bezpośrednio powiązana z odpowiednią wypłatą – zostanie zastąpiona „zróżnicowaną" strategią finansowania, która jest bardziej opłacalnym i skutecznym sposobem wspierania państw członkowskich. Podejście to jest już z powodzeniem stosowane w innych unijnych programach finansowania, takich jak pomoc makrofinansowa (MFA)+ dla Ukrainy i NextGenerationEU.
Kontekst
Proponowane zmiany przyczyniają się również do realizacji programu uproszczeń przedstawionego przez Komisję w komunikacie z lutego 2025 r. pt. „Wdrażanie i uproszczenie – Prostsza i szybsza Europa".
Więcej informacji
Wnioski ustawodawcze Komisji Europejskiej
Cytat
Inicjatywa ta odzwierciedla stałe zobowiązanie Komisji do rozwiązania problemu biurokracji, zwiększenia wydajności i wyeliminowania zbędnych wymogów sprawozdawczych, przy jednoczesnym wspieraniu konkurencyjności i wzrostu gospodarczego w całej Unii Europejskiej. Usuwając przestarzałe wymogi i zmniejszając złożoność administracyjną, UE może wspierać państwa członkowskie w ukierunkowywaniu zasobów tam, gdzie są one najbardziej potrzebne: zapewnienie zdrowych finansów publicznych, wspieranie wzrostu gospodarczego i zapewnienie stabilności finansowej.
Valdis Dombrovskis, komisarz do spraw gospodarki i wydajności oraz wdrażania i upraszczania