Komisja i wysoki przedstawiciel/wiceprzewodniczący Josep Borell wzywają, by zwiększyć zaangażowanie na rzecz ochrony kobiet i dziewcząt przed przemocą
25 listopada 2024
Z okazji przypadającego 25 listopada Międzynarodowego Dnia przeciw Przemocy wobec Kobiet Komisja Europejska i wysoki przedstawiciel/wiceprzewodniczący Josep Borrell wydali następujące oświadczenie:
Wszelkie formy przemocy wobec kobiet zasługują na potępienie. Stanowią one naruszenie praw człowieka i podważają nasze podstawowe wartości.
Kobiety we wszystkich zakątkach świata nadal doświadczają niewyobrażalnej przemocy – fizycznej, seksualnej, psychologicznej i ekonomicznej. W życiu codziennym, również w internecie. Kobiety i dziewczęta cierpią również z powodu bezpośrednich, brutalnych i trwałych skutków wojen i konfliktów, które nieproporcjonalnie pogarszają ich warunki bytowe. Sytuacja jest szczególnie dramatyczna w kontekście kryzysów humanitarnych, w których często nawet nie zgłasza się przypadków przemocy seksualnej związanej z konfliktami zbrojnymi i handlu ludźmi.
W związku z przystąpieniem UE do konwencji stambulskiej – najbardziej ambitnych i kompleksowych standardów zapobiegania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej i zwalczania tych zjawisk – w tym roku przyjęliśmy pierwsze w historii prawo UE mające na celu skuteczne zwalczanie przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, które uzupełnia obowiązujące przepisy w państwach członkowskich UE. Dysponujemy teraz dodatkowymi narzędziami do zwalczania takiej przemocy, zarówno w internecie, jak i poza nim, aby zapewnić kobietom i dziewczętom bezpieczeństwo i życie bez strachu, aby zapewnić ofiarom usługi wsparcia i aby pociągnąć sprawców do odpowiedzialności. Wzywamy wszystkie państwa członkowskie, aby szybko wdrożyły te solidne środki.
Nasze zobowiązanie, by położyć kres przemocy wobec kobiet na całym świecie, stanowi kluczowy priorytet działań zewnętrznych UE, zwłaszcza w kontekście roli UE jako głównego darczyńcy pomocy humanitarnej. Potwierdzamy nasze zdecydowane zaangażowanie na rzecz natychmiastowego wyeliminowania przemocy wobec kobiet i dziewcząt we współpracy z krajami partnerskimi, społeczeństwem obywatelskim, grupami działającymi na rzecz praw kobiet i obrońcami praw człowieka.
Kontekst
Unijna strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025 zobowiązuje Unię Europejską do zapobiegania przemocy ze względu na płeć i zwalczania takiej przemocy. W maju 2024 r. Unia Europejska przyjęła dyrektywę w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Celem tej dyrektywy jest zapewnienie kompleksowych ram skutecznego zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej w całej UE. W tym celu wprowadzono definicje niektórych przestępstw (przestępstwa cyberprzemocy, okaleczanie żeńskich narządów płciowych i przymusowe małżeństwa), wzmocniono ochronę i wsparcie ofiar, ułatwiono im dostęp do wymiaru sprawiedliwości, usprawniono zapobieganie przestępstwom, gromadzenie danych, koordynację i współpracę.
W październiku 2023 r. Unia Europejska przystąpiła do Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, znanej jako konwencja stambulska. To najbardziej dalekosiężny międzynarodowy instrument prawny określający wiążące zobowiązania w zakresie zapobiegania przemocy wobec kobiet i dziewcząt i zwalczania jej. Równolegle Komisja zrealizowała już większość działań w ramach Strategii UE w zakresie praw ofiar (2020–2025). Celem strategii jest zapewnienie, by wszystkie ofiary w UE mogły w pełni korzystać z praw przysługujących im na mocy prawa Unii. W lipcu 2023 r. Komisja przyjęła wniosek dotyczący dyrektywy zmieniającej dyrektywę z 2012 r. o prawach ofiar w celu wzmocnienia praw wszystkich ofiar przestępstw w całej Unii Europejskiej.
Komisja opublikowała też dziś wyniki badania Eurobarometr Flash na temat stereotypów związanych z płcią dotyczących przemocy wobec kobiet. W całej UE 92 proc. respondentów uważa za niedopuszczalne, by mężczyzna okazjonalnie uderzył swoją żonę lub dziewczynę. 82 proc. respondentów uważa, że nie do przyjęcia jest również sytuacja, w której mężczyźni gapią się z podtekstem seksualnym, gwiżdżą na kobiety lub zaczepiają je w inny sposób. 73 proc. nie zgadza się z sugestią, że kobiety często wymyślają lub wyolbrzymiają twierdzenia o znęcaniu się lub zgwałceniu.
25 listopada Eurostat, Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) i Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) przedstawią wyniki wspólnego badania na temat przemocy ze względu na płeć w UE. Więcej informacji o badaniu na temat przemocy ze względu na płeć można znaleźć tutaj – od poniedziałku 25 listopada o godz. 11:00 czasu środkowoeuropejskiego.
W ramach programu „Obywatelstwo, równość, prawa i wartości" Komisja zapewnia finansowanie projektów i organizacji zwalczających przemocy ze względu na płeć. W 2025 r. w ramach komponentu DAPHNE udostępnione zostanie 23 mln EUR na wspieranie działań transnarodowych, które zwalczają przemoc wobec dzieci i przemoc ze względu na płeć w sferze domowej i w związkach intymnych i zapobiegają takiej przemocy, a także działań, które chronią i wspierają osoby, które doświadczyły przemocy uwarunkowanej płcią, w tym systemy ochrony dziecka.
Na arenie międzynarodowej Plan działania UE dotyczący praw człowieka i demokracji (2020–2024) oraz Plan działania na rzecz równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet w działaniach zewnętrznych na lata 2021–2025 (GAP III), przedłużony do 2027 r., stanowią ambitne ramy dalszej działalności UE na rzecz równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet. Jako jeden z liderów Koalicji na rzecz Akcji przeciw Przemocy Motywowanej Płcią, działającej w ramach Forum Pokolenia Równości, UE będzie kontynuować wysiłki na rzecz ograniczenia przemocy ze względu na płeć na całym świecie.
Sześć lat od jej uruchomienia w pięciu regionach w pełni wdrożono fazę wstępną inicjatywy „Spotlight". Dzięki swoim sukcesom inicjatywa została wybrana jako jedna z 12 „inicjatyw o dużym wpływie" ze względu na jej wpływ na wszystkie cele zrównoważonego rozwoju. Podczas gdy inicjatywa ta wchodzi na kolejny etap, UE będzie nadal inwestować w zapobieganie przemocy ze względu na płeć na całym świecie.
Jak co roku, Komisja Europejska i Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) uczestniczą w kampanii ONZ na rzecz kobiet pod hasłem „Orange the World". Wieczorem 24 listopada siedziba Komisji Europejskiej – budynek Berlaymont – zostanie oświetlona na pomarańczowo. Kolor ten jest wybranym przez ONZ symbolem globalnego zobowiązania do wyeliminowania przemocy wobec kobiet. Również fasada siedziby ESDZ zostanie podświetlona na pomarańczowo, aby wesprzeć kampanię. Zdjęcia będą dostępne na stronie „Europe by Satellite".
Więcej Informacji
Wyeliminowanie przemocy ze względu na płeć
Unijna strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025
Trzeci plan działania w sprawie równości płci
Badanie Eurobarometr Flash 544 – Stereotypy płci – Przemoc wobec kobiet
Badanie UE na temat przemocy ze względu na płeć, przeprowadzone wspólnie przez Eurostat, FRA i EIGE
Dyrektywa w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej
Konwencja Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej
Strategia UE w zakresie praw ofiar (2020–2025)
Wniosek dotyczący dyrektywy zmieniającej dyrektywę o prawach ofiar z 2012 r.
