Komisja podjęła dziś decyzję o skierowaniu wezwań do usunięcia uchybienia do 22 państw członkowskich – Belgii, Bułgarii, Czech, Danii, Estonii, Irlandii, Grecji, Hiszpanii, Włoch, Cypru, Łotwy, Litwy, Luksemburga, Malty, Niderlandów, Austrii, Polski, Portugalii, Rumunii, Słowenii, Finlandii i Szwecji w związku z niedopełnieniem niektórych obowiązków wynikających z rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania rozpowszechnianiu w internecie treści o charakterze terrorystycznym. Chodzi o takie obowiązki jak: wyznaczenie organów odpowiedzialnych za wydawanie nakazów usunięcia i poinformowanie o tych organach Komisji; wyznaczenie publicznego punktu kontaktowego oraz ustanowienie przepisów i środków dotyczących kar w razie niewypełnienia zobowiązań prawnych.
Stała obecność w internecie treści o charakterze terrorystycznym stanowi poważne zagrożenie dla obywateli i ogółu społeczeństwa. Terroryści wykorzystują internet do rozpowszechniania wiadomości, które służą zastraszaniu, radykalizacji, rekrutacji i ułatwianiu przeprowadzania ataków terrorystycznych. Niedawne ataki terrorystyczne na terytorium UE, np. ostatni atak w Bratysławie 12 października 2022 r., wyraźnie pokazują, jaką rolę przy planowaniu i przeprowadzaniu takich ataków odgrywają treści o charakterze terrorystycznym w internecie. Komisja Europejska zaproponowała szereg dobrowolnych i ustawodawczych środków i inicjatyw, które mają pomóc zmniejszyć zagrożenie terrorystyczne.
Przeciwdziałanie rozpowszechnianiu w internecie treści o charakterze terrorystycznym
Rozporządzenie w sprawie treści o charakterze terrorystycznym w internecie określa ramy prawne gwarantujące, że dostawcy usług hostingowych, którzy udostępniają publicznie treści zamieszczone przez użytkowników, będą przeciwdziałać wykorzystywaniu ich usług do rozpowszechniania w internecie treści terrorystycznych. Rozporządzenie to stosuje się od 7 czerwca 2022 r. Dostawcy usług hostingowych są zobowiązani do usunięcia treści o charakterze terrorystycznym w ciągu jednej godziny od otrzymania nakazu usunięcia od organów państw członkowskich oraz do podjęcia środków, w przypadku gdy ich platformy są narażone na treści o charakterze terrorystycznym.
Rozporządzenie w sprawie treści o charakterze terrorystycznym w internecie ma zastosowanie do wszystkich dostawców usług hostingowych oferujących usługi w UE, w tym dostawców usług w zakresie mediów społecznościowych, usług wymiany materiałów wideo, obrazów i plików audio. Rozporządzenie wymaga, by dostawcy narażeni na treści o charakterze terrorystycznym podejmowali środki szczególne. Ponadto przewiduje kary za naruszanie przepisów i zawiera solidne gwarancje w zakresie ochrony praw podstawowych, w szczególności wolności wypowiedzi i informacji. Zawiera również jasne wymogi odnoszące się do rekompensat dla użytkowników oraz do krajowych rocznych sprawozdań na temat przejrzystości sporządzanych przez dostawców usług hostingowych i właściwe organy.
Rozporządzenie zobowiązuje państwa członkowskie do wyznaczenia właściwego organu posiadającego odpowiednie uprawnienia i zasoby, w tym punktu kontaktowego. Państwa członkowskie muszą dopilnować, by istniały kary za naruszanie przez dostawców usług hostingowych ich obowiązków wynikających z rozporządzenia w sprawie treści o charakterze terrorystycznym w internecie. Kary pieniężne mogą wynieść do 4 proc. całkowitych obrotów dostawcy usług hostingowych. Państwa członkowskie muszą powiadomić Komisję o środkach wprowadzonych w celu wypełnienia obowiązków, jakimi są wyznaczenie odpowiedzialnych organów oraz ustanowienie przepisów dotyczących kar. W przypadku braku solidnych ram egzekwowania przepisów cel rozporządzenia w sprawie treści o charakterze terrorystycznym w internecie zostałby zagrożony. Celem dzisiejszej decyzji jest zadbanie o to, by zainteresowane państwa członkowskie jak najszybciej dostosowały swoje przepisy krajowe do prawodawstwa UE.
Zainteresowane państwa członkowskie mają obecnie dwa miesiące na usunięcie niedociągnięć stwierdzonych przez Komisję. W przypadku braku zadowalającej odpowiedzi Komisja może podjąć decyzję o wystosowaniu uzasadnionej opinii.
Kontekst
W 2015 r. Komisja uruchomiła Forum UE ds. Internetu w celu wzmocnienia dobrowolnej współpracy między państwami członkowskimi a platformami internetowymi. Forum umożliwia wymianę informacji na temat tendencji i zmian w wykorzystywaniu internetu przez terrorystów oraz zwalczanie niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych w internecie.
Zobowiązanie do zwalczania terroryzmu oraz przestępczości zorganizowanej i cyberprzestępczości zostało potwierdzone w strategii UE w zakresie unii bezpieczeństwa na lata 2020–2025. W planie w dziedzinie zwalczania terroryzmu, przedstawionym w grudniu 2020 r., położono również nacisk na zapobieganie radykalizacji w internecie i poza nim, w tym przez przedstawienie wniosku dotyczącego rozporządzenia w sprawie treści o charakterze terrorystycznym w internecie. W rezultacie 29 kwietnia 2021 r. prawodawca UE przyjął rozporządzenie w sprawie treści o charakterze terrorystycznym w internecie.
W celu wykrywania i zwalczania treści o charakterze terrorystycznym w internecie (również w mediach społecznościowych), a także na potrzeby prowadzonych w związku z tym postępowań, unijna wewnętrzna jednostka ds. zgłaszania podejrzanych treści) opracowuje aktualnie unijną platformę ds. nielegalnych treści w internecie (PERCI) – jeden system łączący wszystkie państwa członkowskie, który ułatwi dokonywanie zgłoszeń i wydawanie nakazów usunięcia podejrzanych treści w internecie. Wszystkie państwa członkowskie zgodziły się na korzystanie z tego systemu, który ułatwi wdrożenie rozporządzenia w sprawie treści o charakterze terrorystycznym w internecie. PERCI umożliwi całodobową koordynację, wymianę informacji w czasie rzeczywistym i ułatwi sporządzanie sprawozdań z przejrzystości dotyczących działalności prowadzonej na podstawie rozporządzenia.
Więcej informacji
Rozporządzenie w sprawie treści o charakterze terrorystycznym w internecie
Unia bezpieczeństwa – strona internetowa Komisji
Cykl postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego (styczeń 2023 r.)
Komunikat prasowy
26 stycznia 2023, Bruksela