Pomoc państwa: Komisja proponuje przepisy dla uproszczenia procedur dotyczących pomocy państwa na rzecz ekologicznego transportu
7 lipca 2022
Komisja Europejska przedstawiła wniosek dotyczący rozporządzenia Rady, które umożliwi Komisji wyłączenie niektórych rodzajów pomocy państwa na rzecz transportu kolejowego, żeglugi śródlądowej i transportu multimodalnego z obowiązku uprzedniego zgłoszenia zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa, by w ten sposób promować ekologiczny transport.
Wiceprzewodnicząca wykonawcza Margrethe Vestager, odpowiedzialna za politykę konkurencji, powiedziała: Przyjęty dziś przez Komisję wniosek umożliwi nam uproszczenie procedur dotyczących pomocy państwa przeznaczonej na wspieranie takich rodzajów transportu, jak kolej, żegluga śródlądowa i transport multimodalny, które są mniej zanieczyszczające i bardziej zrównoważone niż transport wyłącznie drogowy. Wniosek ten nie tylko usprawnia zasady mające zastosowanie do pomocy państwa, lecz także jest zgodny z celami Europejskiego Zielonego Ładu oraz strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności.
Proponowane rozporządzenie Rady opiera się na rozległym doświadczeniu zebranym przez Komisję przez lata stosowania art. 93 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE") w odniesieniu do koordynacji transportu oraz wytycznych w sprawie pomocy państwa w sektorze kolejowym z 2008 r. Ponadto opiera się on na ocenie adekwatności pomocy państwa z 2020 r., w której stwierdzono, że konieczna jest nowelizacja aktualnych przepisów dotyczących transportu, ponieważ wytyczne dotyczące sektora kolejowego są przestarzałe i nie odzwierciedlają istotnych zmian regulacyjnych i rynkowych. Zmiany te obejmują w szczególności otwarcie rynków kolejowych na konkurencję oraz priorytety polityczne UE w kontekście Europejskiego Zielonego Ładu, które zwiększyły znaczenie przejścia z transportu drogowego na bardziej ekologiczne rodzaje transportu, aby osiągnąć unijny cel redukcji emisji wyznaczony na rok 2050.
Nowe rozporządzenie Rady, zaproponowane w kontekście przeglądu wytycznych w sprawie pomocy państwa w sektorze kolejowym, umożliwi Komisji uznanie niektórych kategorii pomocy państwa na rzecz bardziej ekologicznych rodzajów transportu za zgodne z rynkiem wewnętrznym. Kategorie te obejmują niektóre rodzaje pomocy na rzecz transportu kolejowego, żeglugi śródlądowej i transportu multimodalnego, w szczególności pomoc wspierającą koordynację transportu, które tylko w ograniczonym stopniu mogą zakłócić konkurencję.
Po przyjęciu przedmiotowego rozporządzenia przez Radę Komisja zamierza przyjąć rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych zwalniające państwa członkowskie z obowiązku uprzedniego zgłaszania Komisji środków pomocy należących do tych kategorii. Zapewni to pewność prawa, uprości procedury i ograniczy biurokrację dla państw członkowskich, umożliwiając jednocześnie Komisji ukierunkowanie kontroli pomocy państwa na przypadki potencjalnie najbardziej zakłócające konkurencję. Ponadto umożliwi to sektorowi transportu dostosowanie się do zasad transformacji ekologicznej i cyfrowej zgodnie ze strategicznymi celami Komisji, w szczególności z celami Europejskiego Zielonego Ładu oraz strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności.
Proponowane rozporządzenie będzie teraz przedmiotem debaty w Radzie.
Kontekst
Art. 108 ust. 3 TFUE nakłada na państwa członkowskie obowiązek zgłaszania Komisji Europejskiej wszelkiej pomocy państwa i wdrażania takiej pomocy dopiero po zatwierdzeniu przez Komisję. Zgodnie z art. 108 ust. 4 i art. 109 TFUE Rada, na wniosek Komisji, może zezwolić Komisji na zwolnienie z obowiązku uprzedniego zgłoszenia i zatwierdzenia przez Komisję określonych kategorii pomocy, które tylko w ograniczonym stopniu mogą zakłócać konkurencję. W tym celu Komisja przyjmuje rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych, w których określa, jakie kryteria muszą być spełnione, by dana pomoc mogła być uznana za zgodną z unijnymi zasadami pomocy państwa. Pomoc spełniająca takie kryteria może być przyznawana bez zgłoszenia.
Wniosek przyjęty dziś przez Komisję obejmuje pomoc przyznawaną na mocy art. 93 TFUE, który stanowi, że pomoc na rzecz transportu kolejowego, drogowego i wodnego śródlądowego jest zgodna z rynkiem wewnętrznym, jeżeli odpowiada potrzebom koordynacji transportu lub stanowi rekompensatę z tytułu obowiązku świadczenia usług publicznych.
Plan działania dotyczący proponowanego rozporządzenia upoważniającego Rady został opublikowany 1 października 2021 r.
Jednocześnie Komisja pracuje nad przeglądem wytycznych w sprawie pomocy państwa w sektorze kolejowym. Po opublikowaniu planu działania dotyczącego tej inicjatywy w dniu 1 października 2021 r. Komisja rozpoczęła 22 grudnia 2021 r. konsultacje publiczne, w których zaprosiła wszystkie zainteresowane strony do przedstawienia uwag na temat proponowanej zmiany wytycznych.
Komunikat prasowy
z dn. 6 lipca 2022
